معرفی هسته اخلاق هوش مصنوعی

معرفی هسته اخلاق هوش مصنوعی

business-team-rocket_394555-2254

1. تعریف و ساختار محتوایی هسته
هسته مطالعاتی اخلاق هوش مصنوعی، یک گروه پژوهشی راهبردی متشکل از اساتید و کارشناسان برجسته در زمینه، فلسفه، اخلاق و فلسفه اخلاق، روانشناسی، جامعه شناسی، مدیریت فناوری اطلاعات، حقوق، مهندسی کامپیوتر و هوش مصنوعی است. این هسته علمی با یک نگاه جامع و بین¬رشته¬ای در صدد بررسی و حل چالش¬ها و مسائل توسعه هوش مصنوعی و به ویژه مسائل اخلاقی و فرهنگی توسعه این فناوری در حوزه¬های مختلف صنعتی، آموزشی، امنیتی، تجارت، پزشکی، مدیریتی، نظامی و غیره است.
به طور کلی حاکمیت هوش مصنوعی در دنیا با چالش¬های جدی از جمله سرعت بسیار زیاد نوآوری¬های این فناوری، پیچیدگی و غیرشفاف بودن سیستم¬های هوش مصنوعی، عدم وجود چارچوب واحدِ مورد توافق برای حکمرانی هوش مصنوعی و کمبود متخصصان در زمینه مدیریت هوش مصنوعی مواجه می¬باشد.
در کشور ما نیز مضاف بر مسائل فوق می¬توان به مسائل دیگری از جمله، عدم تمایل به سرمایه¬گذاری در حوزه هوش مصنوعی، فقدان زیرساخت های لازم، کمبود همکاری¬های بین المللی بین پژوهشگران و متخصصان ایرانی، دسترسی ¬محدود به سرورهای قدرمند برای پردازش کلان داده¬ها، نبود پلتفرم¬های مورد نیاز و موارد دیگر به عنوان چالش ها و مسائل توسعه هوش مصنوعی نام برد.
با توجه به مسائل و چالش¬هایی که به اختصار به آن اشاره شد و همچنین با توجه به سلطه کنونی غرب بر فضای مجازی و فناوری¬های نوین، هسته مطالعاتی اخلاق هوش مصنوعی در صدد است با توجه به ابعاد مختلف حاکمیت هوش مصنوعی یعنی بعد قانونی و نظارتی، بعد فنی و مهندسی، بعد سازمانی، بعد اجتماعی و بعد بین المللی این فناوری، علاوه بر شناسایی و اولویت بندی مسائل و چالش های حکمرانی هوش مصنوعی، راهکارهایی جامع و عملیاتی در جهت تدوین اصول، سیاست¬ها و فرایندهای توسعه و نظارت بر هوش مصنوعی ارائه دهد. هر چند تمرکز اصلی این هسته بر چالش¬¬های اخلاقی توسعه هوش مصنوعی است؛ ولی بدیهی است که این مهم تنها در سایه توجه و پیگیری سائر چالش¬هایی است که به آن اشاره شد. لذا هسته مطالعاتی اخلاق هوش مصنوعی سعی دارد با نگاهی جامع به مسائل توسعه فناوری هوش مصنوع، با مشارکت متخصصین حوزه های مختلف و همچنین نهادها و شرکت های فعال در حوزه هوش مصنوعی، پس از تدوین استانداردها، اصول و آیین نامه های مورد نیاز، زمینه اجرای مدل ها و الگوریتم های اخلاقی را در سیستم های هوشمند و فرهنگ سازی اخلاق هوش مصنوعی را در ابعاد مختلف فراهم نماید.
ساختار محتوایی هسته اخلاق هوش مصنوعی شامل مهمترین مباحث اخلاق هوش مصنوعی به شرح ذیل است:
• اصول اخلاقی حاکم بر هوش مصنوعی
• مسائل اخلاقی در طراحی و توسعه سیستم های هوش مصنوعی
• مسائل اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی
• ارزیابی مستمر و نظارت اخلاقی بر سیستم های هوش مصنوعی
• مسائل اخلاقی تعامل انسان و هوش مصنوعی
• مسائل اخلاقی و معضلات محیط زیستی هوش مصنوعی

2. اهداف هسته
هدف اصلی:
ارائه راهکارها، چارچوب ها، رویکردها و الگوهای اخلاقی به سازمان ها و توسعه دهندگان هوش مصنوعی
اهداف فرعی:
1. انجام تحقیقات لازم در خصوص مسائل اخلاقی هوش مصنوعی در حوزه ملی و فراملی جهت استخراج نظام مسائل و معضلات اخلاقی توسعه هوش مصنوعی در حوزه¬ها و ابعاد مختلف.
2. تدوین، توسعه و به روز¬ رسانی سیاست¬ها، قوانین اخلاقی و فرهنگی هوش مصنوعی.
3. ارتقاء سطح ارزیابی و افزایش شفافیت در سیستم های هوش مصنوعی در حوزه¬ها و ابعاد مختلف.
4. ارزیابی تاثیرات اجتماعی– فرهنگی به کارگیری سیستم های هوش مصنوعی در ها و ابعاد مختلف.
5. برگزاری کارگاه¬ها و دوره¬های آموزشی اخلاق هوش مصنوعی جهت ترویج و توسعه اخلاقی هوش مصنوعی.
6. آینده¬پژوهی در مورد مسائل و معضلات اخلاقی توسعه هوش مصنوعی
7. تدوین منشور اخلاقی و حرفه¬ای سازمان ها و شرکت¬های توسعه هوش مصنوعی با همکاری سازمان های مربوطه
8. پرورش و تربیت نخبگان و متخصصین در حوزه اخلاق هوش مصنوعی
3. مسائل اساسی هسته
• عدم شفافیت و توضیح پذیری در سیستم های هوش مصنوعی
• نقض حریم خصوصی و امنیت داده¬های کاربران
• مسئولیت اخلاقی در سیستم های هوش مصنوعی
• نقض حقوق مالکیت فکری در سیستم های هوش مصنوعی
• نابودی مشاغل و مسئله بیکاری
• سوء استفاده از قابلیت های هوش مصنوهی و سیستم های مرتبط
• رویکردهای مختلف اخلاق هوش مصنوعی
• تعارض اخلاق و منافع اقتصادی سیاسی در سیستم های هوش مصنوعی
• مشکلات اجرایی الگوریتم های اخلاقی و نهادینه سازی آن ها در سیستم های هوش مصنوعی
• داده ها و اطلاعات نادرست و تاثیر آن ها بر افکار عمومی جامعه
• نقض عدالت، رواج تبعیض و سوگیری در سیستم های هوش مصنوعی
• تاثیرات توسعه هوش مصنوعی بر محیط زیست
• نظارت بر سیستم های هوش مصنوعی

عنوان برنامهاولویتسنجهتعداد پیشنهاد هستهتوضیحات
مسئله‌شناسی و شبکه مسائلاولپروژه1خروجی کار در قالب گزارش (های) سیاستی به مراکز سیاستگذار ارائه می‌شود.
شناسایی متخصصین، شرکت ها و سازمان های فعال در حوزه توسعه هوش مصنوعی اولپروژه1جهت دعوت به همکاری در راستای فرهنگ سازی و ترویج اخلاق در حوزه هوش مصنوعی
سلسله‌نشست‌ها:اولنشست12·         در سلسله نشست‌هاي «مرز دانشی» با مشاركت سه گروه اساتید، کارگزاران و نخبگان جوان، آخرين دستاوردهاي دانشی در زمینه‌ مسائل حوزه تنقیح قوانین مرور می‌شود (آشنایی با حرکت‌های روزآمد و سرآمد در دنیا که در باب مسائل این حوزه شکل گرفته‌اند).
1.        مرزهای دانشی-سیاستی(نشست‌های مسئله‌محور)·         در سلسله نشست‌هاي «مرز سیاستی» با مشاركت سه گروه اساتید، کارگزاران و نخبگان جوان،آخرين دستاوردهاي سیاستی در زمینه مسائل حوزه تنقیح قوانین مرور می‌شود (آشنایی با حرکت‌های روزآمد و سرآمد شدر کشور و دنیا که در باب این حوزه شکل گرفته‌اند).
2.      تجربه‌نگاری حکمرانی·         خروجی نشست ها در قالب تهیه خلاصه سیاستی برای ذی نفعان مسئله آماده می شود
3.      بررسی تصاویر آینده
پروژه‌ تحقیقاتیاولپروژه3
ترجمه و تألیف کتاباولپروژه5
گزارش‌ها (نظری، راهبردی و ترجمه‌ای)اولگزارش12
رویدادهای جمع‌سپاریاولرویداد3·         ناظر به مسائل حوزه مطالعاتی هسته که هر یک از سه قوه با آن درگیر هستند، با فراخوان افراد دارای ایده در باب حل آن مسئله برگزار می‌شود.
·         در قالب پرورش نخبگان و ارتقای ایده‌‌‌‌ها سامان می‌یابد (توجه کنیم که با اجرای این برنامه به نوعی در حال شبکه‌سازی نیرویی برای حل مسائل حوزه مطالعاتی هستیم)
همایشدومهمایش2در همایش قرار نیست لزوماً تولید محتوا صورت گیرد بلکه هدف از برگزاری آنست که افراد و ایده‌های جدید شناسایی شوند.
برنامه تلویزیونیدومبرنامه1
شبکه‌سازی اولنفرساعت
رصد و دیدبانی حوزه مطالعاتیاولنفرساعت600·         یک نفر مسلط به اوسینت، در قالب پروژه‌ای متکفل این بحث خواهد بود
·         دیدبانی به صورت نظام مند و مستمر پی گرفته می‌شود
کارگاهاولکارگاه6
قالب جدید: .......