به بهانه سفر دکتر #محسن_ردادی مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی، به چین به عنوان نماینده پژوهشگاه
در مسیر سفر به چین، توقفی در فرودگاه دبی داشتم. آنجا با صحنهای مواجه شدم که بهنظرم خلاصهای است از یک الگوی حکمرانی: فاصلهای کمتر از ۳۰ قدم بین «بار مشروبات الکلی» و نمازخانه فرودگاه!
اگرچه خدمت مسجد نشد حواله ماچراغ میکده روشن شد از پیاله ما! (قدسی مشهدی)این تصویر ساده، حکایت از مدلی از حکمرانی دارد که سعی میکند از دین فقط «بخشهای ایجابی» را برجسته کند: نماز، اذان، جشن عید قربان، معماری اسلامی. اما در عین حال، «بخشهای سلبی» دین را کنار میگذارد: مثل نهی از منکر، حرمت شرب خمر، حجاب، و حتی تبری از دشمنان خدا (مثل آمریکا و اسرائیل).
چنین نگاهی به دین، همساز با سنتهای صوفیانه است؛ دینی فردی، آرام، بیتنش و غیرسیاسی. امارات هم دقیقاً در حال تقویت همین نوع اسلام است؛ چه در سطح داخلی و چه در پروژههای برونمرزی مثل تأسیس مراکز صوفیمحور در آفریقا و جنوب شرق آسیا.
این نوشته در پی نقد این مدل نیست. مسأله اینجاست که این نوع «اسلام ایجابیِ صوفیمحور» برای بسیاری از مسلمانان (حتی در ایران) جذاب شده و به رقیبی برای اسلام انقلابی تبدیل شده که بر اجرای شریعت، عدالتخواهی، مبارزه با ظلم، هویتطلبی، مقاومت فرهنگی و… تاکید دارد. اگر میخواهیم در آینده با این رقیب نرم و پرزرقوبرق رقابت کنیم، باید بتوانیم جذابیتهای اسلام انقلابی را برای نسل جوان بازتعریف و بازآفرینی نماییم.