تمثیل بادبان برای فهم حکمرانی در چین
در نظر اول، توسعه یافتگی چین و نظم فوق‌العاده آن بسیار به چشم می‌آید. از یکی از متخصصانی که سال‌ها در چین حضور دارد پرسیدم این نظم در حکمرانی چگونه پدید آمده است؟ ایشان از تمثیلی استفاده کرد و گفت در چین یک ناخدا وجود دارد که دستور می‌دهد بادبان‌ها را بکشید. بقیه ارکان نظام حکمرانی بسیج می‌شوند تا راه حل‌ها برای کشیدن بادبان را پیدا کنند و آن را اجرایی کنند. در ایران وقتی ناخدای نظام حکمرانی دستور می‌دهد که بادبان‌ها را بکشید، همه ارکان نظام حکمرانی بسیج می‌شوند تا به شکل‌های مختلف این دستور را پژواک دهند! هیچکس در پی یافتن راه حل اجرایی نیست، بلکه به تکرار همان دستور به شیوه‌های مختلف بسنده می‌کند.نکته دیگر اینکه در چین اعمال حاکمیت بسیار جدی گرفته می‌شود. مثلاً وقتی نظام حکمرانی به این نتیجه رسید که هویت طلبی ساکنان مسلمان استان سین‌کیانگ مانع توسعه است از تمام ابزارها برای مقابله با این تجزیه طلبی و هویت طلبی استفاده کرد. تبعات این نوع اعمال حاکمیت برای نظام حکمرانی اهمیتی ندارد. آنچه اهمیت دارد این است که تهدیدها و موانع برای توسعه از بین بروند. بنابراین مثلاً در این استان چاپ قرآن به زبان ایغورها ممنوع شده است، افراد حتی اجازه ندارند کلمه سلام را به زبان بیاورند و باید از لفظ چینی آن استفاده کنند. اگر کارگزاری در اعمال حاکمیت و دستورات مرکزی کوتاهی کند بدون هیچ حاشیه امنی با او برخورد می‌شود، به گونه‌ای که برای دیگران درس عبرت شود. این نوع اعمال حاکمیت هر چند خشن و زمخت به نظر می‌رسد، اما توانسته با مدیریت دقیق، بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون نفر را در سال‌های اخیر از وضعیت فقر نجات دهد.
دکتر محسن ردادی
دوشنبه 19 آذر 1403
